Szczepić czy nie? Poznaj badania genetyczne, które zwiększają bezpieczeństwo szczepień u dziecka

Szczepić czy nie? Kiedy nie szczepić dziecka? W związku z doniesieniami płynącymi z Internetu, które sugerują, że szczepienia profilaktyczne mogą być niebezpieczne dla zdrowia dziecka, wielu rodziców zadaje sobie te pytania. Warto mieć świadomość, że nie ma badań naukowych, które podważałyby bezpieczeństwo szczepień, jednak pewne choroby mogą stanowić przeciwwskazania do szczepienia. Za i przeciw pomogą rozważyć nowoczesne badania genetyczne dzieci. Testy DNA takie jak NOVA zwiększają bezpieczeństwo szczepień.

Szczepić czy nie? Kiedy nie szczepić dziecka? Czego dowiesz się z tego artykułu:

1. Szczepić czy nie? Jaką wiedzę mogą dać rodzicom i lekarzowi badania genetyczne?
2. Kiedy nie szczepić dziecka? Czym są pierwotne niedobory odporności?
3. Kiedy nie szczepić dziecka? Co robić, w sytuacji, gdy maluch ma chorobę metaboliczną?
4. Szczepienia – za i przeciw – jak wyglądają badania genetyczne nowej generacji? Co sprawdzają?
5. Szczepić czy nie? Pewność wyniku testu NOVA

👍 Szczepić czy nie? Jaką wiedzę mogą dać rodzicom i lekarzowi badania genetyczne?

Szczepić czy nie? Wielu rodziców zadaje sobie to pytanie. Wątpliwości związane ze szczepieniami oraz NOPami (Niepożądanymi Odczynami Poszczepiennymi) mogą rozwiać nowoczesne badania genetyczne noworodków i dzieci. Potrafią one wykryć uwarunkowane genetycznie wrodzone choroby, których obecność mogłaby zaważyć o bezpieczeństwie szczepień – pierwotne niedobory odporności oraz choroby metaboliczne.

Uwarunkowane genetycznie choroby mają to do siebie, że mogą przez długi czas rozwijać się, nie dając żadnych objawów. Dziecko rodzi się pozornie zdrowe, tymczasem w jego organizmie rozwija się „tykająca bomba”. Wczesne wykonanie testów DNA, a następnie diagnoza na ich podstawie, są kluczowe, by lekarz mógł wdrożyć leczenie, które uratuje zdrowie dziecka, zanim dojdzie do ujawnienia się objawów wrodzonej wady genetycznej.

👍 Kiedy nie szczepić dziecka? Czym są pierwotne niedobory odporności?

Kiedy nie szczepić dziecka? Jedną z grup chorób, które mogą stanowić przeciwwskazanie do szczepienia, są pierwotne niedobory odporności. Nie dotyczy to jednak wszystkich rodzajów szczepień. Za i przeciw należy rozważyć wspólnie z lekarzem.

Pierwotne niedobory odporności to grupa genetycznie uwarunkowanych chorób, które powodują, że układ immunologiczny chorego nie pracuje prawidłowo. W efekcie organizm nie potrafi zwalczyć prostych infekcji i zakażeń. Dzieci, w których genach został zapisany pierwotny niedobór odporności, częściej chorują, ciężej znoszą zakażenia, częściej mają alergie, zwiększone jest u nich także ryzyko wystąpienia chorób nowotworowych oraz chorób autoimmunologicznych.

Wśród wrodzonych niedoborów odporności są choroby, które wymagają leczenia do końca życia, są też takie, które wymagają pilnie przeszczepu szpiku kostnego. Dobrym przykładem jest zespół SCID, czyli ciężki złożony niedobór odporności. Jeśli dziecku chorującemu na SCID nie przeprowadzimy w pierwszych miesiącach życia przeszczepu szpiku kostnego, może ono nie doczekać 2 urodzin. Niestety nie zawsze mamy świadomość, że maluch choruje. Objawy niedoborów odporności są trudne do wykrycia – szacuje się, że nawet do 80% osób z pierwotnymi niedoborami odporności jest wciąż nieprawidłowo zdiagnozowanych [1]. Genetyczne badania immunologiczne dzieci odgrywają kluczową rolę, by wykryć te nieprawidłowości u dziecka.

Co robić, gdy nasz maluch ma zdiagnozowany pierwotny niedobór odporności? Szczepić czy nie? Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego przestrzega [2], by osobom z pierwotnymi niedoborami odporności nie podawać szczepionek, które zawierają żywe bakterie i wirusy.

Do takich szczepień należą:

• szczepionka przeciw gruźlicy BCG,
• szczepionka MMR przeciw odrze, śwince i różyczce
• szczepionka przeciwko ospie wietrznej.

Po podaniu dziecku z niedoborem odporności żywej szczepionki może ono zachorować na chorobę, przed którą miało być pierwotnie ochronione.

Które szczepionki są dozwolone? Chorym na wrodzone niedobory odporności powinny być podawane szczepionki zawierające martwe szczepy bakterii i wirusów, czasem nawet w większych dawkach – dzięki temu dziecko wytworzy odporność na danego wirusa.

👍 Kiedy nie szczepić dziecka? Co robić, w sytuacji, gdy maluch ma chorobę metaboliczną?

Kiedy nie szczepić dziecka? Drugą grupą chorób, która może wpłynąć na bezpieczeństwo szczepień, są choroby metaboliczne. Uwarunkowane genetycznie zaburzenia metabolizmu powodują, że dziecko nie potrafi prawidłowo przetwarzać substancji dostarczanych z pokarmem. Może ono cierpieć z powodu nagromadzenia toksycznych form wielu substancji lub też w wyniku braku niedoboru substancji odżywczych.

Co robić w takiej sytuacji? Szczepić czy nie? Okazuje się, że choroby metaboliczne nie stanowią bezwzględnego przeciwwskazania do podania szczepionki, ale wiele z nich wymaga indywidualnego kalendarza szczepień. Osoby z chorobami metabolicznymi są bowiem podatne na stres, infekcje, okresy przechłodzenia oraz głodówki.

Dobrym przykładem jest choroba syropu klonowego. Podanie choremu dziecku szczepionki może pobudzić jego układ odpornościowy i wywołać niebezpieczny stan tzw. dekompensacji metabolicznej – po podaniu szczepionki u malucha pojawią się drgawki, wymioty, a nawet poważne zaburzenia oddychania. By tego uniknąć, stan zdrowia dziecka (temperatura ciała, poziom amoniaku w organizmie), powinien być stale kontrolowany przez lekarza [3].

👍 Szczepienia – za i przeciw – jak wyglądają badania genetyczne nowej generacji? Co sprawdzają?

Szczepienia – za i przeciw warto rozważać w oparciu o nowoczesne badania genetyczne. Dostępne na polskim rynku badania DNA potrafią bowiem udzielić jasnej i jednoznacznej odpowiedzi na pytanie – szczepić czy nie?

Jakie badania przed szczepieniem warto wykonać? Warto poznać np. test NOVA. To badanie genetyczne niemowląt i dzieci, dzięki któremu możemy zidentyfikować u malucha:

• 68 chorób metabolicznych,
• 12 wrodzonych (inaczej pierwotnych) niedoborów odporności (w tym także najcięższy z nich, czyli zespół SCID),
• 7 innych chorób wrodzonych (takich jak np. hipertermia złośliwa, mukowiscydoza czy stwardnienie guzowate).

Test NOVA bada także wrażliwość dziecka 32 substancje zawarte w 200 najczęściej stosowanych lekach.

👍 Szczepić czy nie? Pewność wyniku testu NOVA

Test NOVA to badanie, które korzysta z nowoczesnej metody NGS (Sekwencjonowanie Najnowszej Generacji). Dzięki technologii NGS możliwe jest przeanalizowanie setek genów naraz, podczas jednego badania. Metoda ta, która jeszcze kilka lat temu była w fazie eksperymentalnej, dziś jest wykorzystywana przez wielu lekarzy. Dodatkowo wynik badania NOVA jest potwierdzany metodą Sangera – to stanowi gwarancję pewnego i wiarygodnego w 100% wyniku.

Zobacz też:

Badanie WES

Badania na odporność

Jak bezpiecznie szczepić dziecko?

Źródła:

1. „Pierwotne Niedobory Odporności- stan obecny oraz potrzeby diagnostyki i terapii w Polsce”; Pex PharmaSequence, Warszawa, październik 2017.
2. http://szczepienia.pzh.gov.pl/wszystko-o-szczepieniach/jakie-sa-ogolne-zasady-stosowania-szczepionek/2/#jakie-sa-przeciwwskazania-do-szczepien.
3. „Szczepienia dzieci z chorobami układu nerwowego”- Stanowisko Polskiego Towarzystwa Wakcynologii, 5.11.2015.