Nadwrażliwość na dźwięki – przyczyny, objawy, leczenie
Nadwrażliwość na dźwięki sprawia, że odgłosy towarzyszące człowiekowi każdego dnia, powodują u niego dyskomfort, czasami ból. W takich warunkach trudniej jest wykonywać swoje obowiązki czy odpoczywać. Jakie są przyczyny nadwrażliwości słuchowej i czy da się ją wyleczyć lub chociaż załagodzić?
Spis treści:
- Czym jest nadwrażliwość na dźwięki?
- Objawy nadwrażliwości słuchowej u osób, które nie mówią
- Rodzaje nadwrażliwości na dźwięki u osób bez niedosłuchu
- Leczenie nadwrażliwości słuchowej
Czym jest nadwrażliwość na dźwięki?
Nadwrażliwość słuchowa (dźwiękowa) to poczucie dyskomfortu i bólu w wyniku usłyszenia dźwięków o normalnym lub niskim natężeniu. Negatywne odczucia mogą wywoływać nawet takie odgłosy jak np. plusk wody, szelest.
Z czego wynika nadwrażliwość na dźwięki?
Nadwrażliwość na dźwięki może być skutkiem wielu sytuacji i chorób, a w tym m.in.:
• zaburzeń o podłożu nerwowym,
• schorzeń neurologicznych, np. Zespół Williamsa,
• zbyt długiego przebywania w hałasie.
Objawy nadwrażliwości słuchowej u osób, które nie mówią
Ludzie sprawnie posługujący się mową po prostu powiedzą lekarzowi albo swoim rodzicom co jej przeszkadza. Małe dzieci oraz osoby z zaburzeniami w komunikacji niewerbalnej (np. osoby z autyzmem, Zespołem Downa, afazją) nie mają takiej możliwości. Nadwrażliwość na dźwięki można wtedy rozpoznać po tym, że:
• ma trudności z koncentracją,
• unika koncertów, festynów, hucznych imprez towarzyskich i innych głośnych miejsc,
• nie może szybko zasnąć,
• słyszy nawet ciche odgłosy,
• często zatyka uszy i nosi słuchawki,
• denerwuje się i nie lubi gwarnych miejsc,
• mówi bardzo głośno, krzyczy, klaszcze (co jest próbą zagłuszenia dokuczliwych dźwięków),
• nie lubi muzyki i zabawek dźwiękowych.
Większość z tych zachowań może być zrozumiana jako niechęć do przebywania z innymi ludźmi, izolowanie się.
Rodzaje nadwrażliwości na dźwięki u osób bez niedosłuchu
• centralna – zbyt duża albo zbyt niska ilość serotoniny w ośrodkowym układzie nerwowym powoduje kłopoty z odbieraniem dźwięków, migreny, zespół chronicznego zmęczenia i depresję;
• obwodowa – odgłosy wydają się być zbyt głośne i drażniące;
• mieszana – pacjent nie słyszy jednych dźwięków, a inne są za głośne. Powoduje to powstawanie szumów usznych.
Leczenie nadwrażliwości słuchowej
Leczenie nadwrażliwości na dźwięki opiera się na terapii. W celu zaplanowania jej przebiegu lekarz sprawdza, jakie odgłosy są dla pacjenta najbardziej a jakie najmniej uciążliwe i neutralne. Najpierw rozmawia z pacjentem o objawach nadwrażliwości oraz jego chorobach, następnie ustala tzw. poziom niekomfortowego słyszenia (UCL) oraz wykonuje audiometrię tonalną (PTA). Na końcu lekarz wybiera rodzaj terapii. Najbardziej popularna jest metoda Tinnitus Retraining Therapy (TRT). Polega ona na łączeniu miłych skojarzeń z trudnymi do zaakceptowania dźwiękami. W tym celu używa się generatorów szumu szerokopasmowego. Na początku dźwięki ustawia się na poziomie słyszalności, ale stopniowo zwiększa się ich głośność. Dzięki temu pacjent z czasem jest wstanie znieść dużo większe decybele.
