Ból gardła u dzieci – objawy, przyczyny oraz możliwości leczenia

Ból gardła u dzieci leczy się w większości przypadków objawowo. Co na ból gardła u dziecka zastosować, aby załagodzić nieprzyjemną dolegliwość? Kiedy wskazana jest wizyta u lekarza? Odpowiadamy na te pytania.

Spis treści:

1. Ból gardła u dzieci – jak jest opisywany przez maluchy?
2. Zapalenie gardła u dziecka wirusowe jest najczęstszą przyczyną
3. Co na ból gardła u dziecka stosować?
4. Ból gardła u dzieci – kiedy udać się do lekarza?

Ból gardła u dzieci – jak jest opisywany przez maluchy?

Ból gardła u dzieci może być określany przez pociechę jako uczucie drapania, kłucia lub pieczenia w jamie ustnej. Dziecko może odczuwać ból podczas przełykania, w tym również na tyle silny, że uniemożliwia on przyjmowanie pokarmów. Natomiast w badaniu fizykalnym lekarz zauważy wyraźne rozpulchnienie oraz zaczerwienienie błony śluzowej gardła i migdałków [1] [2].

Zapalenie gardła u dziecka wirusowe jest najczęstszą przyczyną

Najczęściej ból gardła u dzieci ma etiologię wirusową [1] [3]. Infekcję może wywołać: koronawirus, adenowirus, syncytialny – RSV, wirus grypy, wirus paragrypy itp. drobnoustroje. Przebieg zapalenia gardła u dziecka pochodzenia wirusowego jest łagodny i samoograniczający się [3].
Rzadziej zapalenie gardła u dziecka może być wywołane bakteriami, np. paciorkowcami β-hemolizującymi grupy A (Streptococcus pyogenes) [1]. To gatunek odpowiedzialny między innymi za anginę, zapalenie węzłów chłonnych, liszajec, różę, zapalenie naczyń limfatycznych czy też zapalenie ucha środkowego. Zaobserwowane u dziecka objawy dodatkowe, takie jak ból gardła, ból głowy, gorączka, trudności w przełykaniu czy też ropny wysięk na migdałkach podniebiennych mogą wskazywać na anginę, która wymaga leczenia antybiotykami [3].

Inne możliwe przyczyny bólu gardła u dzieci to także [1] [2]:

• choroby przełyku (np. kandydoza lub refluks),
• obecność ciała obcego w gardle,
• obecność ropni w jamie ustnej, np. stanowiących efekt stanu zapalnego pomiędzy zębem i dziąsłem,
• podrażnienie błon śluzowych w wyniku intensywnego kaszlu,
• przesuszenie błon śluzowych w wyniku ekspozycji na zanieczyszczenia powietrza lub dym tytoniowy,
• uraz, np. w wyniku poparzenia,
• zaburzenia neurologiczne (np. neuralgia nerwu językowo-gardłowego),
• zapalenie ucha środkowego.

Co na ból gardła u dziecka stosować?

W większości przypadków tym, co na ból gardła u dziecka pomoże, są domowe sposoby [1] [2]:

• podawanie dziecku dużej ilości ciepłych płynów (np. herbaty z syropem malinowym) oraz pokarmów, które nie podrażniają gardła,
• przepłukanie gardła roztworem z solą kuchenną lub naparem z szałwii,
• zastosowanie leków roślinnych, które załagodzą dolegliwości bólowe (np. tabletek do ssania dla dzieci lub aerozoli dostępnych bez recepty).

Po ich zastosowaniu zapalenie gardła u dziecka o etiologii wirusowej ustępuje zwykle samoistnie w ciągu kilku dni. Natomiast jeśli za ból gardła u dziecka odpowiada infekcja bakteryjna, przebieg choroby może być cięższy, zalecane jest również wdrożenie antybiotykoterapii oraz przestrzeganie zaleceń lekarza [1] [2].

Ból gardła u dzieci – kiedy udać się do lekarza?

Skąd wiadomo, czy ból gardła u dzieci wymaga konsultacji z lekarzem? O konieczności zasięgnięcia porady mogą świadczyć objawy, takie jak [1]:

• gorączka >38,4°C,
• nadmierne ślinienie się u małego dziecka,
• nieprzyjmowanie płynów z powodu bólu podczas przełykania,
• trudności w przełykaniu śliny,
• trudności w oddychaniu.

W przypadku bakteryjnego zapalenia gardła u dzieci konieczna jest antybiotykoterapia. Lekarz może zalecić przyjmowanie przez 10 dni penicyliny fenoksymetylowej lub innych antybiotyków, dopasowanych w zależności od rodzaju bakterii, który wywołał infekcję [4]. Dawkowanie ustala się w zależności od masy ciała dziecka, przestrzeganie zaleceń lekarza jest konieczne, aby uniknąć powikłań anginy, takich jak np. ropne zapalenie węzłów chłonnych szyjnych czy też ropne zapalenie zatok przynosowych [4].

Natomiast jeśli ból gardła u dziecka ma jednak podłoże wirusowe, lekarz może zalecić jedynie zastosowanie określonych leków przeciwbólowych, przeciwzapalnych lub przeciwgorączkowych, przeznaczonych dla dzieci [4].

Źródła:

1. https://www.mp.pl/pacjent/objawy/74749,bol-gardla [dostęp: 25.11.2022 r.]

2. https://kidshealth.org/en/parents/sore-throat-sheet.html [dostęp: 25.11.2022 r.]

3. https://www.healthychildren.org/English/health-issues/conditions/ear-nose-throat/Pages/When-a-Sore-Thoat-is-a-More-Serious-Infection.aspx [dostęp: 25.11.2022 r.]

4. https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/choroby/laryngologia/78438,zapalenie-gardla-i-angina [dostęp: 25.11.2022 r.]