Afty? Przyczyną może być ta choroba

Wszyscy wiemy, że afty to jedne z najbardziej nieprzyjemnych dolegliwości. Co jakiś czas pojawiają się u wielu z nas, jednak jeśli są uporczywe, nawracają i trudno się goją – mogą być objawem trwałej nietolerancji glutenu, czyli celiakii. A nieleczona celiakia może powodować nie tylko afty, ale też szereg innych objawów, m.in. anemię, zmęczenie, czy nawet niepłodność, depresję i poronienia!

Czym są afty i skąd się biorą?

Afty to bolące nadżerki i owrzodzenia, które nie tylko bardzo bolą.

W niektórych sytuacjach uniemożliwiają nawet codzienne funkcjonowanie – mycie zębów, jedzenie i picie czy mówienie. Niestety nie poznano jak na razie dokładnych przyczyn ich powstawania.

Wiadomo jednak, że dużą rolę ogrywają niedobory – m.in. żelaza, kwasu foliowego i witaminy B12 – a także zaburzenia układu immunologicznego [1].

Zobacz też: Afty u dzieci – sprawdź, co może być przyczyną

Uporczywe afty? Tak może objawiać się celiakia…

„Niektórzy autorzy podają występowanie aft nawracających na błonie śluzowej jamy ustnej jako jeden ze swoistych objawów celiakii [2]”. A to wszystko z bardzo prostego powodu… Celiakia nie jest alergią na gluten, a chorobą autoimmunologiczną. Dostarczenie glutenu wywołuje nieprawidłową reakcję – atak na kosmki jelitowe (wypustki, które powiększają powierzchnię chłonną jelit), które zostają zdegradowane i nie mogą spełniać swojej funkcji.

W konsekwencji znacznie utrudnione staje się przyswajanie witamin i minerałów, m.in. właśnie kwasu foliowego, witaminy B12 i żelaza, a także substancji z leków. Te niedobory wiążą się natomiast z wystąpieniem uporczywych aft w jamie ustnej i innych objawów.

Inne objawy celiakii mogą być bardzo nieoczywiste

Nieleczona celiakia to nie tylko afty. To także wiele innych dolegliwości, które u każdego chorego mogą być trochę inne – zależnie przede wszystkim od tego, jakie niedobory wystąpiły w danym przypadku.
Możliwe objawy to np. przewlekłe zmęczenie, bóle głowy, spadek nastroju, problemy skórne, suche włosy, osteoporoza, problemy z płodnością czy nawet poronienia. Oczywiście mogą pojawić się też bóle brzucha i inne problemy z układem pokarmowym, jednak większość chorych ma właśnie objawy nieoczywiste.

Celiakia wcale nie jest chorobą wieku dziecięcego

Chociaż pewnie wydaje Ci się, że skoro nie miałaś celiakii w dzieciństwie, nie możesz mieć jej teraz… To błędne myślenie, ponieważ zachorować na trwałą nietolerancję glutenu można w każdym wieku. Pod wpływem stresu, ciąży, infekcji i innych czynników schorzenie może uaktywnić się u osób, które mają do niego predyspozycje genetyczne.

Jeśli afty występują u Ciebie stosunkowo często, warto rozważyć wykonanie badania DNA w kierunku celiakii – ponieważ jaklo jedyne pozwala wykluczyć celiakię na zawsze, jeśli nie masz predyspozycji do choroby. W razie obecności tych genów jest ono wstępem do dalszej diagnostyki, czyli badań krwi i ewentualnie biopsji jelita.

Więcej informacji: Celiakia – objawy, diagnostyka i leczenie