Przeskocz do treści

Niedosłuch u dzieci – objawy, przyczyny, diagnostyka i leczenie

Twoje dziecko ma problemy ze słuchem? Przyczyn może być wiele: od powikłań po śwince lub innej chorobie, przez infekcję przebytą w ciąży czy mutację genetyczną, aż po zatkanie ucha nadmiarem woskowiny. Rozpoznanie niedosłuchu, a następnie ustalenie przyczyny i wprowadzenie leczenia w postaci np. zajęć z logopedą czy dobrania aparatu słuchowego umożliwi dalszy prawidłowy rozwój.

Spis treści:

Objawy niedosłuchu u dzieci
Przyczyny niedosłuchu u dzieci
Diagnostyka niedosłuchu u dzieci
Leczenie niedosłuchu u dzieci

Niedosłuch u dzieci – objawy

U noworodka najprostszymi do zaobserwowania objawami niedosłuchu są brak reakcji na hałas czy inne źródło dźwięku (np. grzechotkę, dzwonek do drzwi), a także brak gaworzenia.

Starsze dzieci mogą mieć natomiast problemy z mówieniem, wymową wyrazów. Często nie reagują również na wołanie, wydają się być nieposłuszne (z powodu braku reakcji na prośby czy pytania), proszą o powtórzenie wypowiedzianych słów, blisko podchodzą do telewizora, radia czy komputera (lub innego źródła dźwięku).

Niedosłuch u dzieci – przyczyny

Przyczyny związane z przebiegiem ciąży
Należą do nich np. półpasiec, ospa, odra czy różyczka. Ta trzecia choroba ma największy wpływ na słuch. Na nieprawidłowy rozwój słuchu mogą wpływać także inne choroby u ciężarnej, m.in. cukrzyca, zaburzenia hormonalne czy schorzenia nerek. Problemy ze słuchem u dziecka mogą pojawić się również z powodu narażenia na toksyczne substancje w ciąży. Jeśli miałaś więc nadmierny kontakt z rtęcią, ołowiem czy rozpuszczalnikami, to właśnie one mogły wpłynąć na uszkodzenie słuchu. Podobne działanie mają też używki.
Powikłania
Uszkodzenie słuchu często wiąże się z przebytą wcześniej przez dziecko chorobą. Może być więc powikłaniem np. po śwince, różyczce, infekcji dróg oddechowych czy zapaleniu ucha (środkowego lub zewnętrznego). Co więcej, problem ze słuchem może spowodować także podawanie niektórych antybiotyków, np. gentamycyny. W niektórych przypadkach niedosłuch spowodowany jest przerośniętym trzecim migdałem uciskającym trąbki słuchowe. Za niedosłuch u dziecka odpowiadać mogą także przyczyny okołoporodowe – niedotlenienie, zakażenia w czasie porodu, silna żółtaczka. Problemy ze słuchem częściej pojawiają się u wcześniaków czy dzieci o niskiej masie urodzeniowej.
Zatkanie ucha np. woskowiną
 Chociaż woskowina jest substancją niezbędną dla ochrony ucha przed bakteriami czy grzybami, jej nadmiar może powodować problemy ze słuchem. Blokuje bowiem drogę dźwięku. Warto zdawać sobie sprawę, żeby przy zatkaniu ucha nadmiarem woskowiny nie usuwać jej patyczkiem czy ostrym narzędziem. Najlepiej udać się do laryngologa, który bezpiecznie oczyści ucho. Za niedosłuch może odpowiadać również zatkanie ucha drobnym przedmiotem, które dziecko samo sobie włożyło. Niekiedy okazuje się, że przyczyną jest także mechaniczny uraz ucha.
Mutacja genu GJB2
Czasami zdarza się, że za niedosłuch (najczęściej izolowany – bez innych objawów) odpowiadają obecne u dziecka mutacje genetyczne. Jedną z nich jest mutacja genu GJB2. Wcale nie znaczy to, że podobne problemy muszą występować u rodziców lub krewnych. Dlaczego? Jeśli zarówno matka, jak i ojciec są nosicielami wadliwego genu, ale słyszą dobrze, ryzyko niedosłuchu u ich dziecka wynosi 25%.
Niedosłuch może pojawić się zarówno u chłopców, jak i dziewczynek. Co więcej, wadliwy gen może spowodować uszkodzenie słuchu od umiarkowanego po głębokie, które dotyczy obu uszu. Najczęściej tego typu niedosłuch nie postępuje wraz z wiekiem.
Niedosłuch jako jeden z objawów zespołu wad wrodzonych
Problem ze słuchem może wiązać się przykładowo z zespołem Alporta. Ta rzadka choroba genetyczna negatywnie wpływa bowiem na nerki i narząd słuchu. Inna choroba – zespół Ushera – prowadzi natomiast do stopniowego zaniku zdolności słyszenia i widzenia. Zwykle objawy tych chorób genetycznych można zaobserwować, gdy dziecko jest jeszcze małe.

Niedosłuch u dzieci – diagnostyka

Pierwsze badanie słuchu realizowane jest jeszcze w szpitalu po porodziezwykle w 2. dobie życia. Od 2002 roku przeprowadzają je obowiązkowo wszystkie oddziały noworodkowe. Dzięki temu wiele wad wykryć można już na tak wczesnym etapie. Nie zawsze jest to jednak możliwe, dlatego czasami diagnostyka rozpoczynana jest dopiero po pojawieniu się pierwszych objawów.

Wtedy badania powinny być prowadzone na wielu płaszczyznach – u laryngologa, audiologa i genetyka. Szereg badań, w tym testy genetyczne, które pozwolą wykryć ewentualną mutację w czasie szybkiego i bezbolesnego testu, umożliwi rozpoznanie przyczyny niedosłuchu. Tylko współpraca kilku specjalistów pozwoli skutecznie zdiagnozować problem, a następnie wdrożyć odpowiednie postępowanie.

Niedosłuch u dzieci – leczenie

Leczenie niedosłuchu obejmuje np. aparaty słuchowe i ćwiczenia z logopedą. Leczenie niedosłuchu zależne jest od tego, co wywołało zaburzenia. Zwykle polega ono na wykorzystaniu aparatów słuchowych lub specjalnych wszczepów ślimakowych. Dzięki nim dziecko może słyszeć głośniej i wyraźniej. W niektórych przypadkach stosuje się leczenie farmakologiczne. Dziecko powinno uczęszczać także na zajęcia z logopedą. Specjalne ćwiczenia, dostosowane do stopnia zaburzenia, wieku i umiejętności dziecka ułatwią mu opanowanie mowy i nadrobienie ewentualnych zaległości.

Zdjęcie: pressmaster/Depositphotos.com
4.4/5 - (5 głosów / głosy)

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *