Alimenty na nienarodzone dziecko?

Zgodnie z polskim prawem kobieta w ciąży może domagać się alimentów od ojca na utrzymanie swoje i dziecka, zarówno przez cały okres ciąży („alimenty na nienarodzone dziecko”), jak i bezpośrednio po porodzie. Aby otrzymać wsparcie finansowe ciężarna musi jedynie udowodnić (uwiarygodnić) przed sądem, że ojcem jej nienarodzonego dziecka jest konkretny mężczyzna.

Kluczowe w sprawie mogą okazać się wyniki testu DNA na ojcostwo w ciąży.

Alimenty na nienarodzone dziecko – co na to prawo?

Polskie prawo w tym przypadku ewidentnie opowiada się po stronie kobiety i jej dziecka.
W jednym z artykułów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego czytamy:

Jeżeli ojcostwo mężczyzny nie będącego mężem matki zostało uwiarygodnione, matka może żądać, ażeby mężczyzna ten jeszcze przed urodzeniem się dziecka wyłożył odpowiednią sumę pieniężną na koszty utrzymania matki przez trzy miesiące w okresie porodu oraz na koszty utrzymania dziecka przez pierwsze trzy miesiące po urodzeniu. Termin i sposób zapłaty tej sumy określa sąd.

Uwiarygodnienie to jeszcze nie ustalenie ojcostwa

Żeby uwiarygodnić ojcostwo mężczyzny wystarczy, że kobieta przedstawi w sądzie dowody, np. w postaci pisemnych zeznań świadków. Trzeba jednak pamiętać, że „uwiarygodnienie” ojcostwa nie jest równoznaczne z jego ustaleniem. Polskie prawo mówi, że ustalenie ojcostwa może bowiem nastąpić dopiero po narodzinach dziecka. Jednak, gdy maluch już pojawi się na świecie, z badaniem nie trzeba czekać zbyt długo. Próbki DNA do takiego testu można pobrać nawet w drugiej dobie życia dziecka.

Alimenty na nienarodzone dziecko – obowiązek płacenia a uznanie dziecka nienarodzonego

Z uznaniem dziecka nie trzeba już czekać do porodu. Mężczyzna może uznać dziecko na długo zanim pojawi się ono na świecie. Mówimy wtedy o tzw. uznaniu dziecka poczętego, ale nienarodzonego. Tak samo jak w przypadku uznania dziecka już narodzonego, tak i w tym, zawsze powinno być ono dobrowolne.

Po złożeniu w Urzędzie Stanu Cywilnego pisemnego oświadczenia o uznaniu dziecka i uzyskaniu na to pisemnej zgody matki, mężczyzna staje się jego prawnym opiekunem. Ma też obowiązek wspierania go finansowo. A co, jeśli mężczyzna nie chce z własnej woli uznać dziecka, a co się z tym wiąże nie zamierza płacić na jego utrzymanie?

W takiej sytuacji kobieta zaraz po porodzie może wystąpić do sądu z wnioskiem o ustalenie ojcostwa. Może też jeszcze przed porodem zlecić prywatny test na ojcostwo w ciąży. Wynik badania nie będzie pełnowartościowym dowodem w sądzie, jednak może on jednak ostatecznie nakłonić mężczyznę do wzięcia odpowiedzialności za dziecko – w tym uznania go i finansowego wsparcia.

Rodzice mogą wtedy po prostu ustalić między sobą kwestię alimentów na dziecko. Wszystko ma oczywiście charakter umowny i odbywa się bez udziału sądu. Takie badanie może jednak rozwiązać wiele problemów. Mężczyźnie, któremu daje się do ręki dokument jednoznacznie potwierdzający jego ojcostwa na pewno łatwiej jest porozumieć się z matką dziecka i wziąć odpowiedzialność za rodzinę.

Test DNA na ojcostwo w ciąży

Do ustalenia ojcostwa w czasie ciąży można wykorzystać niewielką próbkę krwi pobraną od matki. Takie badanie da się przeprowadzić bardzo wcześnie – już po skończonym 8 tygodniu ciąży. W dodatku jest ono wyjątkowo komfortowe dla matki, ponieważ wygląda jak zwykła morfologia. Wykonanie testu na ojcostwo w ciąży z krwi jest możliwe dzięki obecności DNA dziecka we krwi ciężarnej kobiety. Laboratorium najpierw je stamtąd „wyciąga”, a potem porównuje z DNA matki i przypuszczalnego ojca i na tej podstawie określa pokrewieństwo. Materiał genetyczny mężczyzny pochodzi w tym przypadku z wymazu z policzka, pobranego na specjalny sterylny patyczek – wymazówkę.

Próbkę do testu na ojcostwo w ciąży można pobrać od dziecka również w trakcie badań w ciąży. Nie jest nią wówczas krew, a płyn owodniowy, pobrany przez lekarza pod kontrolą aparatu do USG. Test na ojcostwo w ciąży przy okazji badań prenatalnych ma tę zaletę, że pozwala jednocześnie przebadać dziecko w kierunku najczęściej występujących zespołów wad wrodzonych (m.in. zespół Downa).

Źródłem materiału genetycznego rodziców może być dowolny przedmiot – ich szczoteczka do zębów, maszynka do golenia, guma do żucia, kilka sztuk włosów z cebulkami, zakrwawiony plaster, chusteczka z wydzieliną z nosa, jak i wiele innych.

Czytaj więcej: Test na ojcostwo w ciąży

Każda przyszła mama chce dla swojego dziecka jak najlepiej

Przede wszystkim pragnie zabezpieczyć je finansowo i zapewnić mu jak najlepsze warunki do rozwoju. Sama potrzebuje też poczucia bezpieczeństwa i gwarancji, że nie zostanie bez środków do życia – zarówno w czasie ciąży jak i po porodzie. Wychowanie i opieka nad dzieckiem wymaga dużych nakładów finansowych – to nie ulega wątpliwości. Maluch potrzebuje przecież ubranek, pieluch łóżeczka czy wózka. Nie można zapominać o tym, że sama ciąża również kosztuje – kobieta potrzebuje witamin, czasem leków, musi też zdrowo się odżywiać. Jak widać, wydatków jest naprawdę sporo. Alimenty na nienarodzone dziecko – finansowe wsparcie ze strony ojca dziecka – są więc rzeczą niezbędną i warto o nich pomyśleć jeszcze przed narodzinami dziecka.