Odra u dzieci – jakie są objawy? Jak leczyć i uniknąć powikłań?
Odra u dzieci może mieć ciężki przebieg, nieleczone schorzenie może również dawać poważne powikłania. Jak uchronić malucha przed tą wysoce zaraźliwą chorobą? Jakie są objawy odry u dzieci? Na czym polega diagnostyka i leczenie? Podpowiadamy.
Spis treści:
1. Odra u dzieci – co to za choroba?
2. Odra – objawy u dziecka
3. Jak wygląda odra u dzieci w wieku niemowlęcym?
4. Odra u dziecka – diagnostyka i leczenie
5. Odra u dzieci – możliwe powikłania
6. Odra u dziecka – profilaktyka
Odra u dzieci – co to za choroba?
Odra to choroba zakaźna dróg oddechowych, wywoływana przez wirus odry (Paramyxowirus) [1]. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową, najczęściej chorują niemowlęta w wieku pomiędzy 6 a 12 miesięcy [2].
Odra – objawy u dziecka
Odra u dzieci i dorosłych charakteryzujące się gorączką, gruboplamistą wysypką, zapaleniem błon śluzowych dróg oddechowych oraz zapaleniem spojówek [1]. Czas od momentu zakażenia do wystąpienia objawów odry trwa około 10-12 dni [3]. W przebiegu choroby wyróżnia się trzy okresy: nieżytowy, wysypkowy i zdrowienia [1].
Jak wygląda odra u dzieci w okresie wysypkowym? Około 14 dni po zakażeniu na głowie malucha pojawiają się intensywne ciemnoczerwone plamy o średnicy wynoszącej do 1 cm [1]. Wysypce towarzyszy gorączka, zmiany skórne zaczynają się stopniowo pojawiać także na innych częściach ciała — szyi, tułowiu oraz kończynach. Inne objawy odry u dzieci to biegunka, jadłowstręt oraz powiększenie węzłów chłonnych [1].
Jak wygląda odra u dzieci w wieku niemowlęcym?
Odra u niemowlaka może wystąpić pomiędzy 6. a 12. miesiącem życia, po utraceniu biernej odporności niemowlaka, a przed podaniem pierwszej dawki szczepienia [2]. Charakterystyczne objawy odry u dzieci w wieku niemowlęcym to: gorączka, kaszel, marudność, nadwrażliwość na światło oraz zaczerwienione spojówki, natomiast wysypka pojawia się po kilku dniach [2]. Finalnie zmiany skórne ciemnieją i zaczynają się złuszczać, to oznacza, że zaczął się okres zdrowienia.
Odra u dziecka – diagnostyka i leczenie
Rozpoznanie odry u dziecka wymaga przeprowadzenia wywiadu oraz wykonania badań przedmiotowych i laboratoryjnych. Zachorowanie trzeba zgłosić do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej (PSSE) [1]. Leczenie odry u dzieci ma charakter objawowy i polega na [1]:
• odpoczynku,
• podawaniu leków przeciwgorączkowych,
• prawidłowym nawadnianiu oraz żywieniu dziecka.
Dodatkowo lekarz może zalecić suplementację witaminy A, natomiast w przypadku wystąpienia powikłań bakteryjnych stosuje się antybiotykoterapię. Jeśli dziecko przechoruje odrę, zyskuje trwałą odporność na tę chorobę.
Odra u dzieci – możliwe powikłania
Odra u dziecka to choroba, której nie należy lekceważyć, ze względu na niebezpieczne powikłania. Ryzyko wystąpienia powikłań jest szczególnie wysokie u dzieci, które [1] [2]:
• mają niedobory odporności,
• mają stwierdzone wady serca,
• są niedożywione,
• są w wieku niemowlęcym,
• są w złej kondycji fizycznej.
Możliwe powikłania odry to [1] [4]: zapalenie ucha środkowego, zapalenie płuc, pierwotne zapalenie mózgu, poinfekcyjne zapalenie mózgu, podostre stwardniające zapalenie mózgu, zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, drgawki, ślepota, wtórne zakażenia bakteryjne, znaczne upośledzenie czynności układu odpornościowego [1]. Zdarzają się także śmiertelne przypadki odry (1-3 na 1000 przypadków) [4].
Odra u dziecka – profilaktyka
Podstawową metodą zapobiegania zakażeniu odrą jest szczepionka przeciwko odrze, wchodząca w skład szczepienia złożonego przeciwko odrze, śwince i różyczce (tzw. MMR). Zgodnie z kalendarzem szczepień jest ona podawana dzieciom około 13.–15. miesiąca życia i następnie ponownie, w okolicach 6-10 lat [3]. Skuteczność po podaniu 2 dawek szczepionki wynosi 98-99%, odporność utrzymuje się do końca życia [3].
Źródła:
1. https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/choroby/chorobyzakazne/74620,odra
2. https://znana-polozna.pl/artykuly/odra-u-dzieci-i-niemowlat
3. https://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/odra/
4. https://www.gov.pl/web/gis/odra
