Mózg dziecka. Jak rozwija się w życiu płodowym i w pierwszych latach życia
Mózg dziecka zaczyna się rozwijać zaraz po poczęciu. Rozwój mózgu dziecka jest bardzo intensywny zarówno w okresie prenatalnym, jak i po urodzeniu. Nie jest jednak równomierny, a niektóre jego struktury są niedojrzałe jeszcze przez wiele lat. Jesteś ciekawy jak rozwija się mózg dziecka? Przeczytaj!
Spis treści:
Mózg dziecka – rozwój w trakcie ciąży
Mózg dziecka rozwija się w ekspresowym tempie. Po zaledwie 2 tygodniach od poczęcia wykształca się rdzeń kręgowy i mózg. Już w 5 tygodniu ciąży wykształcają się dwie półkule. Zaledwie kilka dni później widać zalążki najważniejszych struktur mózgu. Tworzą się nerwy czaszkowe, które są odpowiedzialne za przekazywanie informacji między mózgiem a narządami zmysłu (np. uszami, oczami, ustami, nosem). Także wtedy pojawia się aktywność elektryczna mózgu. W 7 tygodniu życia płodowego istnieją sieć synaps, które decydują o procesie zapamiętywania. Szybki rozwój półkul mózgu bardzo zmienia wygląd płodu.
Pod koniec 12 tygodnia ciąży mózg dziecka składa się ze wzgórza, móżdżku i dwóch półkul kory mózgowej. Początkowo jest ona niezróżnicowana i gładka. W czasie kilku kolejnych tygodni następuje błyskawiczny rozrost półkul mózgowych, które powoli zakrywają wzgórze. Ponadto między nimi powstaje ciało modzelowate – most składający się z milionów komórek nerwowych. Zachodzi też neurogeneza, czyli tworzą się neurony. W tym momencie nie ma między nimi synaps (połączeń), więc nie mogą przesyłać informacji. Co ważne, gwałtowny wzrost liczby synaps następuje do końca ciąży, w ciągu 1. roku życia dziecka, ale powstają one przez całe życie człowieka.
Około 17-20 tygodnia życia płodowego maluch ma już komórki nerwowe, dzięki którym będzie mógł poznawać takie bodźce jak: zapach, smak, dźwięk i światło. Około 21-25 tygodnia ciąży płód zaczyna czuć ból.
W 6. miesiącu ciąży maleństwo ma wykształcone części mózgu odpowiedzialne za najważniejsze funkcje życiowe, ale są one nieaktywne. Po 25 tygodniu ciąży można zauważyć, że dziecko reaguje na głos matki.
W 7 miesiącu ciąży dziecko zazwyczaj kontroluje temperaturę ciała, a w 8. miesiącu bardzo zwiększa się wielkość głowy. W 9. miesiącu ciąży płód jest gotowy na powitanie świata, ale rozwój mózgu nie zostaje zakończony.
Mózg dziecka – rozwój w pierwszych latach życia
Po porodzie dziecko ma rozwinięte wszystkie struktury mózgu, ale nadal ma miejsce szalony wzrost ilości komórek nerwowych. Po pierwszych 3. miesiącach życia mózg dziecka zwiększa swoją objętość aż o 64%. Potem tempo to nieznacznie maleje, ale i tak jest bardzo szybkie, by w okolicach 12 miesiąca życia osiągnąć rozmiar 85% wielkości mózgu dorosłego człowieka. Zazwyczaj krótko przed lub po 1. urodzinach maluch umie samodzielnie chodzić. Dwulatek potrafi już wypowiedzieć pierwsze słowa, a trzylatek posługuje się pełnymi zdaniami. Tak szybkie nabywanie nowych umiejętności nie byłoby możliwe bez intensywnego rozwoju mózgu.
