Czy inna grupa krwi wyklucza ojcostwo?

Zastanawiasz się czy inna grupa krwi wyklucza ojcostwo? Jeśli grupy krwi ojca i dziecka różnią się, tylko w niektórych przypadkach może to oznaczać wstępne wykluczenie ojcostwa. Porównując grupy krwi nigdy nie ma jednak możliwości potwierdzenia pokrewieństwa. Warto zdawać sobie sprawę, że jednoznaczne określenie, czy dany mężczyzna to ojciec danego dziecka umożliwia tylko badanie DNA.

Grupa krwi – 4 rodzaje w układzie AB0

Grupa krwi w układzie ABo nigdy nie może być wyróżnikiem danej osoby. Jest to związane z tym, że są one tylko cztery: A, B, AB oraz 0. Na świecie żyją więc miliony (a nawet miliardy) osób o identycznej grupie krwi. Częstość występowania danej grupy krwi w populacji różni się w zależności od regionu świata. W Polsce najpopularniejsza to A, najmniej popularna – 0. Warto więc pamiętać, że posiadanie identycznej grupy krwi jak inna osoba nigdy nie może być potwierdzeniem pokrewieństwa, w tym ojcostwa.

Dziedziczenie grup krwi – na czym polega?

Zanim odpowiemy na pytanie, czy inna grupa krwi wyklucza ojcostwo, przyjrzyjmy się w jaki sposób dziedziczona jest grupa krwi. Grupa krwi dziedziczona jest według prawa Mendla. Mówi ono o tym, że gen (dwa allele) posiadany przez dziecko jest odziedziczony pół na pół po rodzicach: jeden allel przekazuje matka, drugi allel – ojciec. W zależności od tego, jakie grupy krwi mają rodzice, można przewidzieć grupę krwi dziecka.

W niektórych przypadkach można wstępnie wykluczyć więc ojcostwo, ponieważ nie ma możliwości, by rodzicom o danych grupach krwi urodziło się dziecko o takiej, która nie wynika z dziedziczenia.

Przykładowo, gdy oboje rodziców ma grupę 0, nie mogą mieć dziecka o grupie A, B lub AB. Jak widać, w przypadku rodziców o grupach krwi A oraz B dziecko może odziedziczyć jedną ze wszystkich czterech grup.

Wskaźnik Rh i jego znaczenie dla ojcostwa

Wskaźnik Rh mówi o tym, czy dana osoba ma na powierzchni swoich erytrocytów antygen D. Jeśli tak – posiada Rh+ (ok. 80% społeczeństwa), a jeśli nie – Rh- (ok. 20% społeczeństwa). Wskaźnik Rh również dziedziczony jest przez dziecko po rodzicach.

Gdy u obojga rodziców występuje Rh-, nie ma możliwości, by dziecko miało Rh+ i tak samo odwrotnie – dziecko rodziców z dodatnimi grupami krwi nie może mieć grupy ujemnej. W przypadku, gdy jedno z rodziców ma grupę Rh+, a drugie Rh- – dziecko może mieć jedno bądź drugie oznaczenie.

Czy inna grupa krwi wyklucza ojcostwo? Porównanie grup krwi nie daje pewności

Jeśli z powodu różnic w grupach krwi albo Rh pojawią się wątpliwości co do ojcostwa, warto pamiętać, że metoda ta nigdy nie jest pewna. Określenie ojcostwa na podstawie grup krwi nie jest więc możliwe ani wiarygodne. Wiąże się to głównie z tym, że grupy krwi nie są unikalne. Co więcej, oznaczenie grup krwi stosunkowo często realizowane jest błędnie. Dotyczy to głównie badań przeprowadzonych wiele lat temu, kiedy metody badawcze nie były wcale tak dokładne jak dziś. Zdarza się jednak, że także obecnie pojawiają się podobne nieprawidłowości.

Warto zdawać sobie również sprawę, że u dziecka pewne ustalenie grupy krwi następuje dopiero wtedy, gdy skończy ono 2 lata. Oznaczenie grupy krwi wcześniej może dać wynik niepoprawny, na którym nie należy się opierać.

Zobacz też: Co dzieci dziedziczą po rodzicach?

Czy inna grupa krwi wyklucza ojcostwo? Test DNA – tylko on pewnie ustali ojcostwo

Test na ojcostwo opiera się na porównaniu profili genetycznych, które – w przeciwieństwie do grup krwi – są dla każdego człowieka całkowicie unikatowe i niepowtarzalne. Z tego powodu nazywa się je „genetycznymi odciskami palca”. Profil DNA jest dziedziczony pół na pół po każdym z rodziców. Badanie na ojcostwo polega na pobraniu próbek DNA badanych, ustaleniu ich profili genetycznych oraz ich porównaniu. Porównanie profili DNA daje gwarancję określenia pokrewieństwa – w tym jednoznacznego potwierdzenia albo wykluczenia ojcostwa.

Co więcej, analizowane w teście fragmenty DNA (tzw. markery genetyczne) są identyczne przez cały czas – od życia płodowego (a więc jeszcze zanim dziecko się urodzi). Gdy badanie realizowane jest na podstawie 34 markerów DNA, jego wynik będzie pewny nawet wtedy, gdy uczestnikami będą wyłącznie dziecko i mężczyzna.

Badanie na ojcostwo może być prywatne, sądowe lub w ciąży

Test DNA można zrealizować po urodzeniu dziecka: do celów prywatnych bądź sądowych albo jeszcze wykonać test na ojcostwo w ciąży. Wybór rodzaju testu zależny jest od konkretnej sytuacji prawnej i rodzinnej.

Także rodzaj próbek wykorzystywanych w badaniu może się różnić. Przekazuje się wymazy z wewnętrznej strony policzka, krew, płyn owodniowy albo mikroślady (np. używaną maszynkę do golenia czy włosy z cebulkami). Niezależnie od rodzaju testu i próbek wynik jest pewny. Można więc odzyskać spokój i uregulować sytuację prawną, np. związaną z uznaniem dziecka czy alimentami.

Zobacz też: Test na ojcostwo od 8 tygodnia ciąży