Nadwrażliwość słuchowa a autyzm – objawy i metody terapeutyczne
Znaczna część osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu ma zaburzenia sensoryczne. Duży wpływ na pogorszenie komfortu ich życia ma nadwrażliwość słuchowa. Autyzm nie stanowi jednak przeszkody, aby przeprowadzić skuteczną terapię, dzięki której pacjent będzie bardziej normalnie odbierał dźwięki otaczającego go świata.
Spis treści:
- Nadwrażliwość słuchowa a autyzm – jak zachowuje się pacjent
- Nadwrażliwość słuchowa przy autyzmie – terapia i jej skuteczność
Nadwrażliwość słuchowa a autyzm – jak zachowuje się pacjent
Człowiek z autyzmem, który cierpi na nadwrażliwość słuchową, reaguje negatywnie na dźwięki, które innym ludziom wydają się ciche, np. rozmowy, muzyka w sklepie, szum fal. Chory odczuwa silny dyskomfort, szum albo ból w uszach. Jego zachowanie jest gwałtowne, ale nieświadomym obserwatorom nie zawsze kojarzy się z nadwrażliwością na dźwięki. Chory co prawda zasłania uszy, ale przeważnie robi przy tym jeszcze większy hałas, np. trzaska drzwiami, krzyczy. Dzięki tym czynnościom odzyskuje poczucie kontroli i łatwiej jest mu tolerować drażniące go odgłosy. W celu uspokojenia się pacjent może też próbować odciąć się od otoczenia poprzez wsłuchiwanie się w dźwięki, które płyną z jego własnego ciała, np. bicie serca. Nadwrażliwość słuchowa jednak nie zawsze jest skutkiem autyzmu. W razie wątpliwości dobrze jest wykonać dodatkowe testy, np. badanie WES.
Ludzie z autyzmem, a zwłaszcza dzieci, mają trudności z filtrowaniem dźwięków, które do nich docierają. Powoduje to przebodźcowanie i problemy z koncentracją uwagi na zadaniu. Uczniowie w szkołach często nie są w stanie wykonać poleceń nauczyciela, ponieważ nie potrafią wyłonić jego głosu z wielu innych w klasie. Im dziecko jest młodsze, tym trudniej jest wykryć nadwrażliwość na dźwięki, ponieważ komunikacja nie jest jeszcze na wystarczająco dobrym poziomie. Dotyczy to zwłaszcza dzieci z autyzmem, gdyż później zaczynają one mówić i nie potrafią słownie przekazać, że jest za głośno. U takich maluchów objawami nadwrażliwości słuchowej jest:
• częste zasłanianie uszu albo wkładanie do nich palców;
• problemy z zasypianiem;
• niereagowanie na polecenia w hałaśliwych miejscach;
• unikanie albo odrzucanie zabawek, które wydają dźwięki;
• rozdrażnienie i wybuchy złości w głośnych miejscach;
• unikanie osób z donośnym albo piskliwym głosem.
Nadwrażliwość słuchowa przy autyzmie – terapia i jej skuteczność
Terapia nadwrażliwości słuchowej ma złagodzić dyskomfort odczuwany przez pacjenta. Polega na stopniowym oswajaniu pacjenta z trudnymi do zniesienia odgłosami i uczenie go jak je filtrować, ignorować. W trakcie zajęć terapeutycznych dziecko albo dorosły z autyzmem ma za zadanie np. wychwycić i powtórzyć pojedyncze zdania na tle innych dźwięków np. odgłosu kosiarki, śpiewu ptaków muzyki. Po właściwie przeprowadzonej terapii autystyk z nadwrażliwością słuchową lepiej śpi, jest bardziej towarzyski i potrafi skoncentrować się pomimo hałasu.
