Jak wspomagać rozwój społeczny dzieci?
Jednym z zadań rodziców jest świadome wspomaganie rozwoju społecznego dzieci. Od tego, jak będzie on przebiegał, zależy czy najmłodsze pokolenie będzie umiało budować zdrowe relacje międzyludzkie. Podpowiadamy jak przekazać dzieciom dobre wzorce zachowania się w społeczeństwie.
Spis treści
Wpływ rodziny na rozwój społeczny dzieci
Pierwsze relacje społeczne dziecko nawiązuje tuż po urodzeniu — z rodzicami i rodzeństwem. Już kilkumiesięczne niemowlę żywiołowo reaguje na emocje w innych osób. Potrafi się rozpłakać na widok smutku lub złości mamy. Dlatego mówi się, że dzieci są odbiciem swoich rodziców. Oczywiście nie do końca tak jest, ponieważ na zachowanie dziecka mają wpływ bardzo różne czynniki, np. etapy rozwoju umysłowego, sposób bycia innych osób. Nawet najmłodsze dzieci powinny mieć częsty kontakt z rówieśnikami. Dzięki temu rodzice będą mieli okazję nauczyć je pewnych uniwersalnych zasad, np. że nie wolno niszczyć cudzych rzeczy, psuć komuś zabawy. Wymaga to dużego zaangażowania ze strony dorosłych opiekunów.
Rozwój społeczny dzieci w przedszkolu
Większość dzieci zaczyna uczęszczać do przedszkola w wieku 3-4 lat. Wtedy jeszcze maluch skupia się na własnych potrzebach. Nie potrafi wczuć się w sytuację innej osoby. Odpowiednio ukierunkowany kilkulatek zaczyna stopniowo rozwijać zdolność empatii. Chętniej też współdziała z grupą w celu osiągnięcia wspólnego celu. Ważnym etapem rozwoju społecznego i emocjonalnego dzieci jest nauka kontrolowania swoich emocji i zachowania się. Maluch w wieku przedszkolnym uczy się świadomie dostosowywać do oczekiwań dorosłych. Zazwyczaj robi to, aby otrzymać nagrodę (np. pochwałę) albo uniknąć kary (np. siedzenia na „krzesełku przemyśleń”).
Rozwój społeczny dzieci z autyzmem
Niestety rozwój społeczny dzieci z autyzmem jest utrudniony z powodu nieco odmiennego funkcjonowania mózgu. Dziecko w spektrum autyzmu dłużej uczy się zasad współżycia społecznego. Często unika kontaktów z rówieśnikami, ponieważ nie czuje się z nimi komfortowo. Nie zawsze potrafi właściwie odczytać emocje i intencje innych osób. Prowadzi to do wielu nieporozumień i konfliktów. Socjalizację dzieci z autyzmem wspiera się przez treningi umiejętności społecznych, np. trening empatii. Jednak aby dziecko otrzymało pomoc na czas, musi być szybko zdiagnozowane. Nie zawsze objawy autyzmu są na tyle wyraźne, że pozwalają na szybkie rozpoznanie choroby. Niekiedy warto przyspieszyć ten proces wykonaniem dodatkowych badań, np. badanie WES. Jest to test genetyczny z krwi, w którym analizuje się DNA dziecka w poszukiwaniu nieprawidłowości. Niektóre mutacje w genach są odpowiedzialne za objawy autyzmu.